બિન–નિવાસી ભારતીયો (NRI) ને સ્ટોક એક્સચેન્જો દ્વારા સ્થાનિક સંસ્થાના સ્ટોક્સ, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ, ETFs અને કન્વર્ટિબલ ડિબેન્ચર ખરીદવાની છૂટ મળે છે. આવાફ્યુચર્સ અને વિકલ્પોમાં ટ્રેડિંગની રોકાણો NRE અથવા NRO ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટ દ્વારા કરવામાં આવે છે.
NRI ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટ
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) ની માર્ગદર્શિકા NRI ને SEBI દ્વારા અધિકૃત નિયુક્ત સંસ્થા (બ્રોકર) સાથે ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટ (NRE/NRO) ખોલવાનો આદેશ આપે છે. રોકાણના ફાયદા મેળવવા માટે, એનઆરઆઈએ RBI દ્વારા નિયુક્ત (બેંક) સાથે પીઆઈએસ અને નોન–પીઆઈએસ ખાતું ખોલાવવું પણ આવશ્યક છે.
એકાઉન્ટ્સના પ્રકાર
NRE/NRO ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટ:
આ એકાઉન્ટ ભારતીય સ્ટોક એક્સચેન્જો દ્વારા ઇક્વિટીની ખરીદી અને વેચાણની મંજૂરી આપે છે. તે માત્ર ભારતીય શેર બજારમાં ઇક્વિટી સેગમેન્ટ ટ્રેડિંગ માટે જ ઉપલબ્ધ છે. અન્ય સેગમેન્ટમાં રોકાણ કરવા માટે રોકાણકારો PIS એકાઉન્ટનો ઉપયોગ કરી શકતા નથી.
NRE અને NRO PIS એકાઉન્ટ ને વર્ગીકૃત કરી શકાય છે. NRE PIS એકાઉન્ટ ફંડ ને વિદેશમાં પરત મોકલવા માટે વ્યવહારોને મંજૂરી આપે છે . જ્યા બીજી તરફ, NRO PIS એકાઉન્ટ એક્ઝિક્યુટેડ ટ્રાન્ઝેક્શન માટે ફંડ રિપેટ્રિશનની મંજૂરી આપતું નથી.
NRE/NRO નોન-PIS એકાઉન્ટ:
શરૂવાતી પબ્લિક ઑફરિંગ્સ (IPO) અથવા મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સમાં રોકાણ કરવા માટે રોકાણકારો ને નોન -PIS ખાતું ખોલવું આવશ્યક છે. આ, NRE અને NRO નોન-PIS એકાઉન્ટ તરીકે વર્ગીકૃત થયેલ છે. NRE એકાઉન્ટ દ્વારા કરવામાં આવેલ વ્યવહારો પરત કરી શકાય છે, જ્યારે NRO પરત મોકલવાની મંજૂરી આપતું નથી. વધુમાં, NRO નોન-PIS એકાઉન્ટ્સ ફ્યુચર્સ અને વિકલ્પોમાં ટ્રેડિંગની મંજૂરી આપે છે.
એન્જલ વન NRE અને NRO રોકાણકારો ને નોન-PIS એકાઉન્ટ ઓફર કરતું નથી.
PIS એકાઉન્ટ
NRI રોકાણકારો ને ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટ દ્વારા કરવામાં આવેલા રોકાણ અને શેર/ફંડની પતાવટ કરવા માટે PIS એકાઉન્ટ (પોર્ટફોલિયો ઇન્વેસ્ટમેન્ટ સ્કીમ) જરૂરી છે. અમારા ગ્રાહકો એન્જલ વન સાથે સંકળાયેલ નિયુક્ત બેંકો સાથે NRE/NRO PIS એકાઉન્ટ ખોલાવી શકે છે. વપરાશકર્તા ઓને યાદ રાખવાની જરૂર છે કે તેઓ એક સમયે માત્ર એક જ PIS એકાઉન્ટ ખોલાવી શકે છે.
એન્જલ વન એ NRE/NRO PIS એકાઉન્ટ ખોલાવા માટે ઘણી બધી ભારતીય બેંકો સાથે ભાગીદારી કરી છે. PIS એકોઉંટ દ્વાર બધાજ વ્યવહારોની જાણ RBIને કરવામાં આવે છે.
NRI માટે બે અલગ–અલગ એકોઉંટ કેમ જરૂરી છે?
સીમલેસ પ્રક્રિયા બનાવવા માટે, તમને તમારા NRO ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટને તમારા NRO બેંક એકાઉન્ટ (non-repatriable account) સાથે લિંક કરવું જરૂરી છે. ભારતમાં કમાયેલા તેમના ફંડ નું સંચાલન કરવા માટે પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવી જરૂરી છે. NRO એકાઉન્ટ વિદેશમાં નાણાં ટ્રાન્સફર કરવાની મંજૂરી આપતું નથી; તમે કર ચૂકવો તે પછી માત્ર મુખ્ય રોકાણની રકમ પરત કરી શકાય છે.
RBI ના નિયમો અનુસાર, એક નાણાકીય વર્ષમાં 1 મિલિયન USD જ વિદેશમાં ટ્રાન્સફર કરવા ની મંજૂરી છે. TDS કાપ્યા પછી, કમાયેલ વ્યાજ વિદેશી ખાતામાં ટ્રાન્સફર કરી શકાય છે.
તેથી NRI એ RBI ના નિયમોનું પાલન કરીને, નોન–પેટ્રિએબલ અને રિપેટ્રિએબલ રોકાણ માટે બે અલગ–અલગ ખાતા ખોલવા જોઈએ.
કેટલીક બેંકો અને બ્રોકરેજ કંપનીઓ ઉપલબ્ધ વિકલ્પોની વિવિધતા સાથે ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટની સુવિધા આપે છે. રોકાણકારોને પસંદગીઓ કરવા માટે માહિતી ની જરૂર છે.
ધ્યાનમાં રાખવા માટે ની બાબતો.
- સરળ ખાતું ખોલવા માટે, SEBI સાથે મધ્યસ્થી ડિપોઝિટરી નું ચયન કરો.
- બ્રોકર્સ તમારાથી એકાઉન્ટ ખોલવા માટે બ્રોકરેજ ચાર્જ લેશે, એટલે એવો વિકલ્પ પસંદ કરો કે જેના પર તમારો ઓછા માં ઓછો ખર્ચ થાય. ડીમેટ એકાઉન્ટ અને NRI એકાઉન્ટ સંબંધિત ટ્રાન્ઝેક્શન ખર્ચ સંબંધિત પુરેપુરી માહિતી મેળવો.
- બેંક અને ડીમેટ ખાતાઓ વચ્ચેનું ઈન્ટરફેસ સીમલેસ હોવું જોઈએ. ડિપોઝિટરી સહભાગી મૂલ્યાંકન, વૈવિધ્યકરણ, નફાકારકતા અને વેપારીઓને સીધા પગલાં લેવા સંબંધિત વિશ્લેષણ પ્રદાન કરે તેવી અપેક્ષા છે.
- તમે જે પણ બ્રોકર અથવા ડિપોઝિટરી નું ચયન કરો છો, તેની પાસે ઑફર્સ અથવા વધારાની સેવાઓ ના પ્લસ પોઈન્ટ્સ હોવા જોઈએ જે તેમને સ્પર્ધાથી અલગ રાખે છે.
તમે આ પરિબળોના આધારે NRI માટે શ્રેષ્ઠ ડીમેટ એકાઉન્ટ નક્કી કરી શકો છો.
NRI ટ્રેડિંગ ખાતું ખોલવા માટે
NRI ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટનો લાભ લેવા માટે, વપરાશકર્તાઓએ અધિકૃત ડીલરની શાખામાં અરજી ફોર્મ ભરવાનું હોય છે. ગ્રાહકોએ પ્રાથમિક બજારોમાં કરવામાં આવેલા બધા વ્યવહારો સંબંધિત તમામ વિગતો પ્રદાન કરવી આવશ્યક છે. તમારે અરજી ફોર્મ સાથે PIS ડીમેટ ખાતાની વિગતો સબમિટ કરવી જોઈએ.
ખાતું ખોલવા માટે ના દસ્તાવેજો
NRI માટે એન્જલ વન સાથે ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટ ખોલાવા માટે ના જરૂરી દસ્તાવેજોની સંપૂર્ણ સૂચિ અહીં મેળવી શકો છો.
ટ્રેડ સેટલમેન્ટ
ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટની માહિતી સાથે, NRI એ એમના રોકાણ ખરીદી/વેચાણ નીપતાવટ કેવી રીતે કરવામાં આવે છે તે પણ સમજવું જોઈએ. પ્રત્યાવર્તન ધોરણે કરવામાં આવેલા રોકાણોની ચુકવણીઓ અથવા રસીદો નિયમિત બેંક ચેનલો અથવા NRE/NRO PIS ખાતામાં જાળવવામાં આવેલા ફંડ, આઉટવર્ડ અથવા ઇનવર્ડ રેમિટન્સ દ્વારા પૂર્ણ કરવામાં આવે છે. જો ખરીદી/વેચાણ બિન–પ્રત્યાવર્તન ધોરણે થાય છે, તો ચુકવણી/રસીદ NRO બચત ખાતા દ્વારા કરી શકાય છે.
PIS ખાતું ખોલાવતા પહેલા યાદ રાખવાના મુદ્દા
- NRI રોકાણકારો માત્ર ડિલિવરી ટ્રાન્ઝેક્શનમાં જ ભાગ લઈ શકે છે.
- એનઆરઆઈ રોકાણકારો માટૅ ઈન્ટ્રાડે અને બાય ટુડે, સેલ ટુમોરો (બીટીએસટી) સોદા ના કોઈ વિકલ્પ ઉપલબ્ધ નથી.
- વેપાર કરવા માટે ગ્રાહકના એન્જલ વન સાથે જોડાયેલ • NRE/NRO PIS ખાતામાં ફંડ ઉપલબ્ધ હોવું જરૂરી છે.
- RBI એનઆરઆઈ ના ભારતીય સ્ટોક એક્સચેન્જો પર ખાનગી ગોઠવણ અથવા ભેટ દ્વારા ખરીદેલા શેર વેચવા પર પ્રતિબંધ મૂકે છે
નિષ્કર્ષ:
તમે તમારી અનન્ય જરૂરિયાતો અને પસંદગીઓના આધારે સંશોધન કરી શકો છો અને એનઆરઓ એકાઉન્ટ ખોલી શકો છો. તમે NRE એકાઉન્ટ સાથે જવાનું પણ પસંદ કરી શકો છો, જે વ્યાજ અને મુદ્દલ બંને માટે પ્રત્યાવર્તન લાભો અને કમાયેલા વ્યાજ પર કર મુક્તિ જેવા લાભો પ્રદાન કરે છે. એકવાર તમારી પાસે એકાઉન્ટ્સ તૈયાર થઈ ગયા પછી, તમે ચિટ ફંડ, પ્રિન્ટ મીડિયા, પ્લાન્ટેશન, રિયલ એસ્ટેટ (સ્થાવર મિલકત વિકાસ ઉપરાંત), ટ્રાન્સફરેબલ ડેવલપમેન્ટ રાઇટ્સ અને કૃષિમાં કંપનીઓને બાદ કરતાં લગભગ તમામ ક્ષેત્રોમાં રોકાણ કરી શકો છો. એક વર્ષથી ઓછા સમય માટે રાખવામાં આવેલા શેર માટે 15.00% + લાગુ સેસ પર કેપિટલ ગેઇન્સ કરપાત્ર છે. જો કે, જો શેર એક વર્ષથી વધુ સમય માટે રાખવામાં આવે તો કેપિટલ ગેઇન ટેક્સમાંથી મુક્તિ મળે છે. સામાન્ય રીતે, બ્રોકર બેંક ખાતાઓ મોકલતી વખતે આવકવેરો રોકશે.
